Бугунги кунда аҳоли томонидан келиб тушаётган мурожаатлар таҳлили шуни кўрсатадики, аксарият мурожаатлар Навоий шаҳар ҳокимлиги уй-жой ва ётоқхоналардан фойдаланиш бошқармаси тасарруфида бўлган ётоқхоналардан хона ажратиш масаласидадир.Ўрганиш таҳлиллари шуни кўрсатмоқдаки, рўйхати шакллантирилган 600 га яқин фуқароларга сўнгги 5 йил давомида ётоқхонадан хона ажратилмасдан, 100 дан зиёд фуқарога навбатсиз уй-жойлар ажратилган.Ётоқхоналардан фойдаланиш масалаларини кўриб чиқувчи комиссиясининг ўз ваколатларини тўла-тўкис бажармаслиги оқибатида ётоқхоналардан уй-жой ажратиш тасдиқланган низом асосида олиб борилмаган. Натижада фуқаролар ўртасида давлат ҳокимиятига бўлган ишончнинг йўқолишига ҳамда юқори турувчи давлат органларига мурожаатларининг кўпайиб кетишига сабаб бўлмоқда.  Бундан ташқари, ётоқхоналарда ҳужжатлар билан ишлашда қўпол хато ва камчиликларга йўл қўйилганлиги ётоқхоналардан фойдаланиш бошқармасида назоратнинг сусайтириб юборилганлигидан далолат беради.Навоий шаҳар ҳокимлиги тасарруфидаги ётоқхоналардан фойдаланишни янада такомиллаштириш, турар жойга муҳтож бўлган фуқароларни ҳисобга олиш, уларни вақтинча яшаб туришлари учун шарт-шароитлар яратиш мақсадида ҳамда шаҳар ҳокимлиги ётоқхоналар  фаолиятини ўрганиш бўйича ишчи гуруҳи, Навоий шаҳар ҳокимлиги Уй-жой ва ётоқхоналардан фойдаланиш бошқармасининг ётоқхоналар фаолиятини тартибга солиш тўғрисидаги таклифлари инобатга олиб, Ўзбекистон Республикасининг "Маҳаллий давлат ҳокимияти тўғрисида”ги Қонунининг 6, 25-моддаларига асосан,  


1. Шаҳар ҳокимлиги ётоқхоналар фаолиятини ўрганиш бўйича ишчи гуруҳи, Навоий шаҳар ҳокимлиги Уй-жой ва ётоқхоналардан фойдаланиш бошқармасининг ётоқхоналар фаолиятини тартибга солиш тўғрисидаги таклифлари маъқуллансин. 

2. Навоий шаҳар ҳокимлиги ҳузуридаги ётоқхоналардан фойдаланиш масалаларини кўриб чиқувчи комиссия таркиби 1-иловага, ётоқхоналардан фойдаланиш бўйича Низоми 2-иловага, бошқарма аппарат тузилмаси 3-иловага, штатлар жадвали 4-иловага, ходимларнинг лавозим вазифалари тақсимоти 5-иловага, бошқарма тасарруфидаги ётоқхоналар рўйхати 6-иловага,  мувофиқ тасдиқлансин.

3. 6-иловадаги рўйхатга асосан манзили келтирилган ётоқхоналар Навоий шаҳар ҳокимлиги тасарруфидаги уй-жой ётоқхоналардан фойдаланиш бошқармаси тасарруфига ўтказилсин.

4. Навоий шаҳар ҳокимлиги ҳузуридаги ётоқхоналардан фойдаланиш масалаларини кўриб чиқувчи комиссияси, Уй-жойлар ва ётоқхоналардан фойдаланиш бошқармаси (Мирзаев)га:турар-жой шароитини яхшилашга муҳтож фуқароларни ҳисобга олиш, уларни ётоқхона билан таъминлаш, ётоқхоналарни сақлаш иловага мувофиқ тасдиқланган Низомга ҳамда қонун ҳужжатларига қатъий риоя этган ҳолда амалга оширсинлар. 

5. Навоий шаҳар ИИБ (Сидиқов)га: бошқарма тасарруфидаги ётоқхоналарда турар-жой билан таъминланган фуқароларни вақтинча рўйхатга қўйиш ва чиқаришни қонун ҳужжатларига қатъий риоя қилган ҳолда амалга оширсин. 

6. Шаҳар ҳокими ўринбосари (Саломов), Уй-жойлар ва ётоқхоналардан фойдаланиш бошқармаси (Мирзаев) билан биргаликда иловага мувофиқ бошқарма тасарруфига ўтган ётоқхоналарни белгиланган тартибда қабул қилиб олиш бўйича ишларни амалга оширсин. 

7. Навоий шаҳар ҳокимлиги ташкилий-назорат гуруҳи (Рахматов) мазкур қарорни расмий нашрда эълон қилинишини ҳамда ҳокимликнинг расмий веб-сайтига жойлаштирилишини таъминласин. 

8. Мазкур қарор расмий эълон қилинган кундан эътиборан кучга киради. 

9. Ушбу қарор сессия кун тартибига тасдиқлаш учун киритилсин. 

10. Мазкур қарорнинг бажарилишини назорат қилишни ўз зиммамда қолдираман.   

Навоий шаҳар ҳокими                                   У.Халилов   

Шаҳар ҳокимининг2017 йил 24 майдаги Қ-444/05-сонли қарорига 2-илова Навоий шаҳар ҳокимлигига қарашли ётоқхоналардан фойдаланиш бўйича НИЗОМ                      

1. Ушбу  Навоий  шаҳар  ҳокимлигига  қарашли  ётоқхоналардан фойдаланиш бўйича Низом (кейинги ўринларда Низом деб юритилади) Ўзбекистон Республикасининг Уй-жой кодексига, "Ижара тўғрисида”ги Қонунига, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасинииг 1994 йил 28 июндаги "Давлат уй-жой фонди хусусийлаштирилиши муносабати билан норматив ҳужжатларни тасдиқлаш тўғрисида”ги 325-сон қарорига ҳамда бошқа қонун ҳужжатларига мувофиқ Навоий шаҳар ҳокимлиги тасарруфидаги ётоқхоналардан фойдаланиш, ётоқхоналарни ва ер участкаларини сақлаш, ётоқхоналарни ижарага бериш, турар жойга муҳтож бўлган Навоий шаҳар фуқароларни ҳисобга олиш тартибини белгилайди.

2. Ётоқхона - хусусийлаштириш ҳуқуқисиз ижара шартларида фойдаланиладиган Навоий шаҳридаги корхона, муассаса ва ташкилотларнинг уй-жойга муҳтож ходимлари, меҳнатга лаёқатсиз, ёлғиз, кекса шахслар, пепсиоиерлар ва уларнинг оила аъзолари, уй-жойга муҳтож ёш оилалар, фуқароларнинг бошқа кам таъминланган тоифалари учун, (агар уларнинг жон бошига оладиган ойлик даромади энг кам иш ҳақидан паст бўлса), оилавий ва якка тартибда вақтинча яшаб туришлари учун мўлжалланган махсус уй-жой фоиди. Ижарачи - Навоий шаҳар ҳокимлиги ҳузуридаги ётоқхоналардан фойдаланиш масалаларини кўриб чиқувчи комиссия хулосасига асосан ётоқхонадан вақтинча фойдаланувчи фуқаро.

3. Уй-жойга муҳтож бўлган етим болалар ва ота-она қарамоғидан маҳрум бўлган болалар коммунал уй-жой фонди уйларидаги турар жойлар билан қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда таъминланади.

4. Ётоқхонадан фойдаланиш ва унга хизмат кўрсатиш Навоий шаҳар ҳокимлигига (кейинги ўринларда ҳокимлик) бевосита бўйсунадиган ётоқхонадан фойдаланиш ва унга коммунал хизмат кўрсатиш ташкилотлари томонидан амалга оширилади.

5. Ётоқхонадан фойдаланиш ва унга коммунал хизмат кўрсатиш ташкилотлари унинг сақланишини ва ундан тегишлича фойдаланилишини таъминлайди, шунингдек фуқаролар томонидан ётоқхоналардан ва улар атрофидаги ер участкаларидан фойдаланиш қоидаларига риоя қилинишини назорат қилади, ижарага олувчилар билан ётоқхонани 3 йилдан ошмаган муддатга ижарага бериш шартномаларини тузади ва шартнома шартларининг бажарилишини назорат қилади. II. Ётоқхонани ҳисобга олиш ва тақсимлаш. 

6. Турар жойга, шунингдек турар жой шароитларини яхшилашга муҳтож бўлган Навоий шаҳар фуқароларини ҳисобга олиш қонунчиликда белгиланган шарт-шароитлар мавжуд бўлган тақдирда Навоий шаҳар ҳокимлиги ҳузуридаги ётоқхоналардан фойдаланиш масалаларини кўриб чиқувчи комиссия           (кейинги ўринларда комиссия деб юритилади) томонидан амалга оширилади.

7. Меҳрибонлик уйларида тарбияланган ҳамда жазони ижро этиш муассасаларида жазони ўтаб келган фуқаролар, боқувчисини ёқотган ёлғиз кексалар, боқувчисини ёқотган кўп фарзандли аёллар комиссиянинг рухсати билан ётоқхоналардан навбатсиз хона олиш имтиёзига эга.

8. Фуқароларнинг комиссия томонидан қабул қилинган аризалари дастлаб комиссия аъзолари томонидан кўриб чиқилади, комиссия ариза берувчининг турар жой шароитларини текшириб чиққандан кейин тегишли далолатнома тузади, ҳисобга қўйиш ёки рад этиш ҳақида таклиф киритади, у комиссия қарори билан тасдиқланади. Комиссия ётоқхонадан вақтинча 3 (уч) йил муддатга ётоқхона бериш ҳақида қарор қабул қилади.

9. Фуқаролар ётоқхонадан турар жой (хона) олиш учун ҳисобдан қуйидаги ҳолларда чиқарилади:ҳисобга олингандан кейин турар жой шароитлари яхшиланган бўлса;аҳоли яшайдиган бошқа жойга доимий яшаш учун кўчиб кетган бўлса;биргаликда яшовчи эри (хотини), фарзандлари номида турар жой мавжудлиги аниқланганда;турар жой бериш учун асос бўлган сабаблар бекор бўлганда;вақтинча яшаш муддати тугаганда;турар жой шароитларинн яхшилашга муҳтожлиги ҳақида ҳақиқатга тўғри келмайдиган маълумотлар тақдим этганда. III. Ётоқхонадаги тартиб. 

10. Ётоқхона қаватлари бўйича масъул шахс тайинланади. Унинг мазкур Низомни бажариш билан боғлиқ талаб ва кўрсатмалари ётоқхона қаватида яшовчиларнинг барчаси учун мажбурий ҳисобланади.

11. Ижарага олувчилар ўзлари эгаллаб турган хоналарнинг техникавий ва санитария ҳолатини кузатиш ҳамда зарур тузатиш ишларини ўтказиш учун ётоқхона маъмуриятининг ходимларини белгиланган намунадаги шахсий гувоҳномаларини кўрсатганларидан кейин қўйишга мажбурдирлар.

12. Ижарага олувчи бўлмаган пайтда уйга кириш ички ишлар органлари ва ҳудуддаги фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари вакиллари иштирокида тегишли ётоқхона маъмурияти томонидан амалга оширилади.

13. Хоналарда осойишталик сақлаш мақсадида хонадаги магнитофонлар, телевизорлар ва ҳар хил баланд товуш чиқарувчи асбоб-ускуналардан фойдаланишга соат 23.00 дан бошлаб эрталаб соат 7.00 гача қўшниларнинг осойишталигини бузмайдиган даражада паст товушда қўйиш шарти билан йул қўйилади.

14. Ётоқхонада яшовчилар ётоқхонадан чиқиб кетаётиб радиоприемниклар, товушнн баландлатгичлар. телевизорлар, электр ва газ асбоблари (совутгичлардан ташқари)ни ўчиришлари ҳамда сув ва газ келадиган жўмракларни беркитишлари керак.

15. Ётоқхонани тозалаш бўйича навбатчилик барча ижарага олувчиларнинг ўзаро келишувига кўра белгиланади.  

IV. Ётоқхонани ижарага берувчининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари 

16. Ётоқхонани ижарага берувчининг ҳуқуқлари:Ётоқхонада яшовчилардан ётоқхонанинг сақланишини ўзлари бевосита фойдаланадиган турар жойни, шунингдек санитария-техника ва бошқа асбоб-ускуналардан эҳтиёткорлик билан муносабатда бўлишини талаб қилиш;ётоқхонада яшовчилардан электр ва иссиклик энергиясини, сув ва газларни тежаб сарфлаш, улариинг беҳуда ва хўжасизларча сарфланишига йўл қўймасликини талаб қилиш;ётоқхонада яшовчиларнинг айби билан ётоқхонанинг шикастланган жойларини бартараф қилиш ҳамда шикастланган санитария-техника ёки бошқа асбоб-ускуналарни тузатиш ёки алмаштиришни айбдор ҳисобидан амалга ошириш ва етказилган зарарни ундириш;ижарага олувчи бутун оиласи билан бошқа доимий яшаш жойига чиқиб кетганда ётоқхонани бўшатиш ва уни жиҳозлари билан соз ҳолатда далолатнома бўйича топширишни талаб қилиш;кўрсатилган хизмат ва ётоқхонани сақлаш учун тўловларни ва коммунал хизматлар учун тўловларни кейинги ойнинг 10-санасидан кечиктирмай ўз вақтида тўланишини талаб қилиш;ижара шартномаси муддати тугашидан камида бир ой олдин ижарага олувчиларни тегишли тартибда огоҳлантириш.

17.Ётоқхонани ижарага берувчининг мажбуриятлари:бинолар, бино атрофидаги ер майдонлари, электр, газ, иссиқ ва совуқ сув ҳамда иситиш таъминотига умумий техник хизмат кўрсатишнинг қоида ва меъёрларига амал қилган ҳолда хизмат кўрсатиш;ётоқхона биноларининг конструкцияларини, томларини, ертўлаларини, умумий фойдаланиш жойларини ва уларда мавжуд бўлган барча муҳандислик ускуналарини белгиланган тартибда сақлаш ва уларни капитал таъмирлаш;
санитария-техника асбоб-ускуналари эшиклар, деразалар, полларни уларнинг норматив эскириши сабабли алмаштириш ва уй ташқарисидаги ободончилик объектларини соз ва тартибли сақлаш;ётоқхоналар хоналари ҳамда умумий фойдаланиладиган жойлардан техникaвий фойдаланиш қоидалари ва нормаларига мувофиқ ётоқхоналарни текшириб бориш, натижаларини тегишли далолатномаларда қайд қилиш ва улар асосида хоналарни ижарага олувчилардан улариинг зиммаларига юкланган хоналарни жорий тузатиш вазифаларининг бажарилишиии талаб қилиш ва қайд этилган қоидалар билан ётоқхона маъмуриятининг зиммаларига юклатилган тузатишни амалга ошириш;
ҳар йили ётоқхона ва улариинг асбоб-ускуналаринн қиш мавсумида ишлашга ўз вақтида тайёрлаш ишларини амалга ошириш;

уйларни мукаммал тузатишни белгиланган муддатларда ёки ижарага олувчилар билан келишилган муддатларда, шунингдек кечиктириб бўлмайдиган зарур ҳолларда амалга ошириш;ижарага олувчига хонани соз ҳолатда тақдим этиш;ётоқхона ташқи ва ички умумий майдонларинн санитария-гигиена талабларига мос равишда таъминлаш;ётоқхонада яшовчиларнинг яшаш шароитларини яхшилаш;ётоқхона ва коммунал тўловларини доимий назорат қилиш;байрамларда ётоқхонада яшовчилар билан ҳамкорликда байрам тадбирларини ташкиллаштириш, яшовчиларни ётоқхона учун ажратилган ер участкаларида ўтказиладиган ҳашарларга жалб этиш;ётоқхонада яшовчиларнинг оғзаки ва ёзма мурожаатлари асосида маълумотномалар бериш, янги кўчиб келган ва кўчиб кетаётган оилаларни ўз вақтида қайд этиб бориш;техник носозликлар бўйича тушган буюртмаларни ўз вақтида бажариш ва кутилмаган техник авариялар содир бўлганда 24 соат ичида бартараф этиш чораларини кўриш;ётоқхонадан умумий фойдаланиладиган жойларни, коммуиикацияларини, бино ертўлаларини, томларини ва иситиш тармоқларини куз-қиш мавсумига тайёрлаш;
2 ойдан ортиқ муддатда ётоқхонада яшамай келаётган, ётоқхона коммунал тўловларини тўламаётган яшовчиларга нисбатан қонунчиликда белгиланган тартибда чоралар кўриш;қонунчиликда белгиланган бошқа мажбуриятларни бажариш. V. Ётоқхонани ижарага олувчининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари  

18. Ётоқхонани ижарага олувчининг ҳуқуқлари:

Ётоқхонани ижарага берувчидан зарур ҳолларда ётоқхона ва унинг ер участкалари, электр, газ, иссиқ ва совуқ сув ҳамда иситиш таъминотига умумий техник хизмат кўрсатишнинг қоида ва меъёрларига амал қилган ҳолда хизмат кўрсатишни талаб қилиш;ижарага берувчидан ётоқхона биноларининг конструкцияларини, томларини, ертўлаларини, умумий фойдаланиш жойларини ва уларда мавжуд бўлган муҳандислик ускуналарини белгиланган тартибда сақлашни ва уларни капитал таъмирлашни талаб қилиш;

ижарага берувчидан зарур ҳолларда оғзаки ва ёзма мурожаат қилиб маълумотномалар олиш;ижарага берувчига техник носозликлар бўйича мурожаат қилиш; қонунчиликда белгиланган бошқа ҳуқуқларга эга.

19. Ижарага олувчининг мажбуриятлари:ётоқхонанинг сақланишини таъминлаш, ўзлари бевосита фойдаланадиган турар жойга, шунингдек, санитария-техника ва бошқа асбоб-ускуналар (водопровод, канализация марказий иситиш, исиш, сув таъмииоти, газ жиҳозлари, ванна, чаноқ, идиш-товоқ, ювгич ва бошқалар)га эҳтиётлик билан муносабатда бўлиш;электр ва иссиқлик энергиясини, сув ва газни тежаб сарфлаш, уларнинг беҳуда ва хўжасизларча сарфланишига йул қўймаслик;

ўзлари эгаллаб турган ётоқхонани умумий фойдаланиладиган жойларни, шунингдек йўлак, лифт кабиналари ва зина майдоичаларини озода ва тартибли сақлаш;ётоқхона санитария-техника ва бошқа асбоб-ускуналарда носозликлар аниқланган ҳолларда зудлик билан уларни бартараф қилиш чораларинн кўриш ва зарур ҳолларда бу ҳақда ётоқхона маъмуриятига ёки тегишли авария хизматига хабар қилиш;

электр, газ ва бошқа ўт чиқарувчи асбоблардан фойдаланганда, печларга ва ошхона ўчоқларига ўт ёққанда ёнғин хавфсизлиги қоидаларига қатъий риоя қилиш;уйда ахлат ўтказгич бўлмагаи ҳолларда ахлат ва озиқ-овқат чиқиндиларини қопқоқ билан зич ёпиладиган челакларга тўплаб, ётоқхонадан белгиланган жойларга мунтазам чиқариш;озиқ-овқат чиқиндиларини йиғиш ташкил этилган жойларда уларни махсус идишларга йиғиш ва шу мақсад учун ўрнатилган контейнерларга чиқариб тўкиш;қиш мавсумида (агар уй марказий иситиш тармоғидан иситилмаса) печларни мунтазам ёқиб туриш, ётоқхонада ва умумий фойдаланиладиган жойлар (ошхоналар, йўлакларда нормал ҳароратни сақлаб туриш) ижарага олувчи ва уларнинг оила аъзолари вақтинча уйда бўлмаганларида улар уй-жойни сақлашни таъминлаш мақсадида унда нормал ҳароратни сақлаб туриш мажбуриятидан озод қилинмайдилар;ётоқхонада истиқомат қилувчиларнинг сонига мувофиқ жадвал бўйича зина майдоичаларини, йўлакларни ва умумий фойдаланиш жойларини мунтазам тозалаб туриш;ижарачи бутун оиласи билан бошқа доимий яшаш жойига чиқиб кетганда ётоқхонани бўшатиш ва уни жиҳозлари билан бирга соз ҳолатда далолатнома бўйича ижарага берувчига топшириш;айрим сабабларга кўра маълум муддатга ётоқхонада яшамаган тақдирда маъмуриятни ёзма равишда хабардор қилиш, хонани муҳрлаб ётоқхона мудирига топшириб кетиш;ҳар хил техник носозликлар содир бўлганда буюртма журналига ёзма равишда буюртма бериш;кўрсатилган хизмат ва турар жойни сақлаш учун тўловларни, коммунал хизматлар учун тўловларни кейинги ойнинг 10 санасидан кечиктирмай ўз вақтида тўлаш.
20. Ижарачи ва оила аъзоларига қуйидагилар таъқиқланади:балкон, лоджия, даҳлиз, йўлак, зина майдончаларинива эҳтиёт чиқиш жойларигатурли буюмларни қўйиш, уларда ҳайвонлар, қушлар, асалари сақлаш, махсус белгиланган жойлардан бошқа жойларда кир ёйиш ва гиламлар осиш;иситиш қурилмалари (радиатор)нинг монтаж бошқарувларини бузиш ва марказлаштирилган иситиш тизимидан иссиқ сув олиш, радиаторлар, газ жиҳозлари, электр ўтказгичларнинг ўрнини бошқарма маъмуриятининг рухсатисиз ўзгартириш;унитаз ва раковиналарни турли чиқиндилари билан ифлос қилиш;ётоқхона, йўлак ва ертўлаларда хонага шикаст етказувчи ҳамда истиқомат қилувчиларнинг тинчлигини бузувчи ишларни амалга ошириш;ётоқхонанинг жамоат жойларида спиртли ичимликлар истеъмол қилиш; қимор ўйинлари ташкил қилиш;ўзларига ажратилган хонадан ташқари ўзбошимчалик билан бошқа хоналарни эгаллаш;келадиган меҳмон ва қариндошларинн ётоқхонага ҳужжатсиз олиб кириш, ётоқхона маъмурияти рухсатисиз уларни кеч соат 22.00 дан сўнг ётоқхонада олиб қолиш;ётоқхонага келадиган меҳмноларни 3 кунгача ётоқхона маъмуриятини огоҳлантириган ҳолда, 7 кунгача бошқарма ҳамда ҳудуддаги ИИБ ходимининг рухсати билан қўйиш;болаларнинг ётоқхона мулкига зарар келтирувчи ўйинлар билан шуғулланишига йўл қўйиш;шахсий автомашиналарни ётоқхона биноси олдида сақлаш, ювиш ва таъмирлаш;печларни ўрнатиш ва фойдаланиш.

21. Ётоқхонанинг шикастланган жойларини бартараф қилиш ҳамда шикастланган санитария-техника ёки бошқа асбоб - ускуналарни тузатиш ёки алмаштириш бевосита айбдор ҳисобига амалга оширилади
22. Кўрсатилган хизмат ва ётоқхонани сақлаш ҳамда коммунал хизматлар учун белгиланган муддатга тўланмаган тўловлар давлат нотариал идораларининг ижроия ёзувлари ёки суд қарори бўйича ундириб олинади. 
VI. Ётоқхоналарни ва улариинг асбоб-ускуналарини тузатиш. 
23. Ижарага олувчилар ўзлари эгаллаб турган жойларни мунтазам равишда ўз ҳисобларидан жорий тузатишлари лозим. Ўз ҳисобидан жорий тузатишга қуйидагилар киради:
фуқаро ўзи яшаб турган хонани оқлаш, бўяш ва гулқоғоз ёпиштириш; ташқи  ромларни  ички  ва ташқи томондан  ва деразаларнинг оралиқ ромларини бўяш;
дераза шишалариниўрнатиш;электр ўтказгичларни (ўчиргичлар, розеткалар, патронлар ва ҳоказолар) тузатиш ҳамда зарур ҳолларда симларни алмаштириш;
Қайд этиб ўтилган тузатиш ижарага олувчи ва ижарага берувчининг хоҳишларига кўра белгиланган тартибда тасдиқланган нархлар бўйича ҳақ тўланган ҳолда ётоқхона маъмурияти томонидан амалга оширилиши мумкин.
24. Ётоқхоналарнинг жорий тузатиш, бундай тузатиш ётоқхонанинг айрим конструктив қисмлари (пойдевори, девори, томи ва бошқалар) ёки ундаги муҳандислик жиҳозлари (иситиш печлари, ошхона плиталари, марказий иситиш, водопровод, канализация, иссиқ сув таъминоти, шамоллатиш, лифт хўжалиги, асосий электр ўтказиш агар уни алмаштириш сувоқнинг бузилишини талаб қилса) носозлиги муносабати билан пайдо бўлган холлардагина ижарага берувчи ҳисобидан амалга оширилади.Конструктив қисмлар ва муҳандислик асбоб-ускуналарининг ижарага олувчи ва у билан бирга яшовчи шахсларнинг айби билан ишдан чиқиши ҳоллари бундан мустасно.Газ асбоб-ускуналари ва тармоқларига ижарачи томонидан зарар етказилган тақдирда унинг ҳисобидан, жорий тузатиш ижарага берувчи ҳисобидан амалга оширилади.

25.Агар ижарага берувчи ётоқхонанинг ва умумий фойдаланишдаги жиҳозларини тузатиш бўйича ўз мажбуриятларини бажармаса, ижарага олувчи бу тузатишнн ўзи бажаришга, смета қиймати бўйича барча харажатларни ижарагаберувчининг зиммасига юклашга ҳақлидир.Ижарага олувчи ётоқхонани ички тузатиш бўйича ўз мажбуриятларини бажармаса, ётоқхона маъмурияти бу тузатишни ўзи бажариши ва харажатларни смета қиймати бўйича амалдаги нархларда ундан ундириб олишга ҳақлидир. VII. Ётоқхоналарни ва улар атрофидагп ер майдонларини сақлаш. 

26. Қуйидагиларга йўл қўйилмайди:шаҳар ҳокимлигининг рухсатисиз уй атрофидаги ерларнинг йўлакларида турли қурилишлар ва кўчма дўконлар ўрнатиш;уйларнинг олд томонида, деворлар ва бунинг учун мўлжалланмаган бошқа жойларда афишалар, плакатлар ва ҳар хил эълонларни осиб қўйиш;кийим-кечак ва бошқа уй буюмларини белгиланган жойлардан ташқари бўш ер майдонлари ёки ҳовлининг кўчага чиқадиган очиқ жойларида осиб қўйиш;ётоқхона ва унинг ер участкаларини металл чиқиндилари, қурилиш ахлати, бошқа маиший чиқиндиларни ташлаш;тегишли органларининг рухсатисиз дарахт ва кўчатларни кесиб ташлаш.

27. Ётоқхона атрофидаги ерларда қазиш ишларини амалга оширувчи ташкилотлар ёки шахслар ишлар тамом бўлгандан кейин ётоқхона маъмуриятидан ободончилик бўйича бажарилган ишларга унинг даъвоси йуқлигини ёзма равишда тасдиқлатиб олишлари керак.

28. Ётоқхона атрофидаги ерларни чиқиндилардан тозалаш ишлари ётоқхона маъмурияти томонидан белгиланган соатларда амалга оширилиши шарт.VIII. Ётоқхонадаги турар жойни (хонани) ижарага бериш шартномаси.  Ётоқхонадан фойдаланиш ётоқхонани ижарага берувчи билан фуқаро (ижарага олувчи) ўртасида шартнома тузиш орқали расмийлаштирилади. Хонанинг бир қисми ёки умумий кириш жойи бошқа хона билан боғланган хона (туташ хоналар) ётоқхонани ижарага бериш шартномасининг мустақил предмети бўлиши мумким эмас. Агар ижарага олувчилар ётоқхонани ижарага бериш шартномаси муддати тугашига бир ой қолганда ётоқхонада яшаш ҳуқуқини берадиган ҳужжатларни комиссияга такдим этганда комиссия хулосасига асосан шартномани янгилаш ҳуқуқига эга бўлади. Ётоқхонани ижарага олувчи ва у билан бирга яшовчи яқин қариндошлар (ота-она, турмуш ўртоғи, фарзандлари ва қайнота-қайнонаси) ётоқхонадан шартномага мувофиқ фойдаланишга, уни яроқли ҳолда тутишга, сақланиши юзасидан ғамхўрлик қилишга, ётоқхонадаги барча яшовчиларга ётоқхона ва умум фойдаланиладиган бинолардан монеликсиз фойдаланиш имконияти берилиши учун биргаликда яшаш қоидаларига риоя этишга мажбурдирлар. Ётоқхонани ижарага олувчи билан бир қаторда у билан бирга яшовчи оила аъзолари ижара шартномасидан келиб чиқувчи ҳуқуқ ва мажбуриятларга эга бўладилар.Оиланинг ижарага олувчи билан бирга яшовчи балоғатга етган аъзолари шартиомадан келиб чиқувчи мажбуриятлар бўйича ижарага олувчи билан тенг  жавобгар бўладилар. 

IX. Ижара тўлови. 

Ётоқхонадаги турар жойдан фойдаланганлик, кўрсатилган хизматлар учун хақ тўлаш ижарага олувчи ва ижарага берувчининг келишувига биноан ўрнатилган тартибда тасдиқланган ставкалар бўйича амалга оширилади.ижарада ўрин (койка) жойда кўп фуқаро яшаган тақдирда ҳар бир вояга етмаган болалар учун энг кам ойлик иш ҳақининг 10 фоизи, вояга етган фуқаролар учун 1 ўрин жой (койка) учун тўлов амалга оширилади. Ижарага олувчи ётоқхонадан фойдаланганлик, кўрсатилган хизматлар учун ҳақни ётоқхонани ижарага бериш шартномасида назарда тутилган муддатларда ўз вақтида тўлашга мажбурдир. 

X. Ижарага бериш шартномасннн бекор қилиш.

Ётоқхонани ижарага олувчи исталган вақтда шартномани бекор қилиш ҳуқуқига эгадир.Ётоқхонани ижарага олувчи ва унинг оила аъзолари доимий яшаш учун бошқа жойга кўчиб кетганда ётоқхонани ижарага бериш шартномаси у эгаллаб келган ётоқхона далолатнома асосида ижарага берувчига топширилган кундан бошлаб бекор қилинган ҳисобланади.Бошқарма ижарага бериш шартномаси бекор қилинганлиги тўғрисида 1 кун муддатда комиссияга хабар бериши шарт. Тегишли корхона ва ташкилот ходимига иш шароитлари муносабати билан меҳнат шартмомаси бўйича хизмат юзасидан бериладиган ётоқхонадан фойдаланиш ҳуқуқи меҳнат шартномаси бекор қилиниши билан бир вақтда тўхтатилади.Ходим ўзи эгаллаб турган ётоқхонани бўшатишни рад этган тақдирда ўзи ва бирга яшовчи барча шахслар билан биргаликда бошқа ётоқхона берилмасдан суд йўли билан чиқариб юборилади.Ётоқхонани ижарага бериш шартномаси ижарага берувчи томонидаи бекор қилиниши ва ижарага олувчи ўзи эгаллаб турган ётоқхонадан суд йули билан ва амалдаги қонун ҳужжатларида белгиланган асослардан бошқача тарзда кўчириб юборилиши мумкии эмас.Шартнома шартлари бажарилмаган тақдирда ижарага берувчи ижарага олувчини эгаллаб турган ётоқхонадан бошқа ётоқхона бермасдаи суд йўли билан мажбурий равишда ётоқхонадан чиқариш ҳуқуқига эгадир.
29. Агарда ижарага олувчи кўрсатилгаи хизмат ва ётоқхонадан фойдаланганлнк учун тўловларни, коммунал хизматлар учун тўловларни огоҳлантирилишига қарамасдан мунтазам равишда 3 (уч) ой сабабсиз тўламаган тақдирда ижара шартномасн бекор қилинади ва белгиланган тартибда ётоқхонадан чиқарилади.

30. Ётоқхона маъмуриятини огоҳлантирмасдан ва сабабсиз ётоқхонада 

2 (икки) ойдан ортиқ муддат яшамаган, шунингдек ушбу қоидаларнн мунтазам ёки бир марта қўпол равишда (ичкиликбозлик, фоҳишабозлик, безорилик билан шуғулланиш, ётоқхона маъмуриятининг қонуний талабларига бўйсунмаслик ва бошқалар) бузган шахслар белгиланган тартибда ётоқхонадан чиқарилади. 

XI. Якуний коидалар 

Ушбу Низом билан тартибга солинмаган бошқа масалалар Ўзбекистон Республикасининг амалдаги қонунчилигига мувофиқ ҳал этилади.Ушбу Низом талаблари бузилганликда айбдор шахслар белгиланган тартибда жавобгар бўладилар.